Trẻ bị điếc thường câm? Sàng lọc để phát hiện điếc bẩm sinh sớm ở trẻ
1.Tổng quan về trẻ điếc:
Trẻ bị điếc thường phân ra làm 2 loại: do điếc bẩm sinh và do nguyên nhân nào đó gây ra về sau này:
Điếc bẩm sinh
Là một dị tật ở trẻ sơ sinh khá hiếm gặp. Có nhiều nguyên nhân như:
- Vấn đề về gen: Trong gia đình trước đay đã có người bị điếc bẩm sinh
- Do người mẹ trong thời gian thai kỳ có tiếp nhận chất độc hại (ví dụ như thuốc chữa bệnh, rượu, thuốc lá, nhiễm độc streptomycin…); hoặc bị mắc những bệnh có khả năng gây tổn hại đến thần kinh thính giác của thai nhi (như sởi, quai bị, rubella,..)
Trẻ có nguy cơ điếc bẩm sinh cao khi me mang thai bị rubella
- Do đầu của trẻ sơ sinh bị tổn thương do quá trình sinh nở khó khăn, gây điếc bẩm sinh.
Tai điếc về sau
Nguyên nhân:
- Tổn thương từ bên ngoài khiến phần tai bị tổn thương nặng gây mất đi thính giác. Vd: Tiếp xúc tiếng ồn, đeo tai phone,…
- Mắc một căn bệnh nào đó ảnh hưởng đến thính giác (ví dụ bệnh Viêm tai giữa, viêm màng não, quai bị,…..),ở mức độ nghiêm trọng và lâu dài có thể phá hủy hệ thống truyền âm trong tai.
2.Có phải trẻ bị điếc thường câm?
Thực tế là đa số trường hợp trẻ bị điếc thường câm. Thật ra người điếc không hẳn đã là người câm. Bệnh lý điếc dẫn đến câm khác với người chỉ bị bệnh câm.
- Bệnh lý điếc dẫn đến câm: Nếu trẻ bị điếc trước khi biết nói (thường trước 2 tuổi), thì câm là hậu quả của chứng điếc sớm ở trẻ. Do trẻ không tiếp nhận được các tín hiệu âm thanh nên không thể bắt chước và rèn luyện, từ đó gây câm. Hầu hết những người bị câm là do bị điếc bẩm sinh từ nhỏ.
- Bệnh câm thông thường: Vấn đề nằm ở cơ quan cấu âm (lưỡi, họng, dây thanh âm…) khiến họ không thể phát âm ra tiếng mặc dù vẫn nghe được.
3.Cách phát hiện trẻ điếc bẩm sinh
“Giai đoạn vàng” để sàng lọc câm điếc bẩm sinh trước 6 tháng tuổi cho trẻ.
Cần đưa đi sàng lọc ngay khi thấy trẻ không có những biểu hiện sau:
- Trẻ sơ sinh: Chớp mắt, cử động chân tay, giật mình hoặc khóc khi có tiếng động.
- Trẻ từ vài tháng đến 1 tuổi: Trẻ không quay đầu hay giật mình theo các hướng phát âm của các dụng cụ như chuông, lục lạc; hoặc các âm thanh to như tiếng sấm, tiếng còi ô tô, đồ vật rơi mạnh.
- Trẻ từ 1-3 tuổi:Không thấy trẻ tập nói, bập bẹ theo các từ đơn giản. Trẻ chậm nói, nói ngọng hoặc không nói được.
- Trẻ trên 3 tuổi:: Trẻ nói quá ngọng, chỉ nói được một số từ nào đó không rõ ràng.
- Trẻ ở lứa tuổi học đường: Trẻ thể hiện rõ khả năng nghe kém, tiếp thu bài chậm không tập trung; dễ cáu giận, không muốn tiếp xúc, trò chuyện hay tham gia các hoạt động tập thể…
Phương pháp sàng lọc câm điếc bẩm sinh
Siêu âm thai không thể giúp phát hiện điếc ở thai nhi vì vậy mới cần đến phương pháp này.
Phuong phap sang loc phat hien diec bam sinh som
Mục đích: Giúp phát hiện, theo dõi và can thiệp cho trẻ bị điếc từ rất sớm. Từ đó khả năng nghe và nói của trẻ sẽ cải thiện qua việc can thiệp thiết bị trợ thính khi trẻ được từ 3 đến 6 tháng tuổi.
Việc sàng lọc được thực hiện bằng máy Đo Âm Phát Ốc Tai (OAE) hoặc Đo Điện Cực Thân Não (ABR). Thực hiện sau khi trẻ sinh được ít nhất 24 giờ, không đau và không cần lấy máu của trẻ. Kết quả của trẻ sẽ có ngay sau khi đo.
4.Cách điều trị trẻ điếc
Ở Việt Nam hiện nay có 2 hình thức can thiệp câm điếc sớm cho trẻ. Tùy theo tình trạng thính lực nặng hay nhẹ mà bác sĩ chuyên khoa sẽ đưa ra cách thức điều trị phù hợp:
- Phương pháp theo khoa học: Đeo máy trợ thính, cấy ghép ốc tai điện tử.
Cấy ghép ốc tai điện tử cho trẻ điếc bẩm sinh
- Phương pháp ngôn ngữ ký hiệu.
Giao tiếp bằng ngôn ngữ ký hiệu – Trẻ bị điếc thường câm?
Như vậy, nếu chỉ nhìn bề ngoài thì trẻ sơ sinh sẽ không thể hiện rõ việc có bị giảm thính lực hay không. Về lâu dài bị điếc bẩm sinh sẽ dẫn tới câm. Do vậy tốt nhất ngay từ khi trẻ sinh ra, gia đình nên đưa trẻ đi kiểm tra thính lực để sớm có cơ hội sàng lọc câm điếc bẩm sinh.
Xem thêm tại https://taimuihonghaiha.vn/trung-tam-thinh-hoc/#footer
